زنبوردرمانی و بیماری قلبی

زنبوردرمانی و بیماری قلبی

زنبوردرمانی نوعی درمان جایگزین است که با استفاده از محصولات زنبور عسل، مانند عسل، ژل رویال، بره موم، گرده گل و زهر زنبور عسل (معروف به آپیتوکسین) برای پیشگیری و درمان این بیماری استفاده میشود. مطالعات مختلف نشان می دهد که زنبوردرمانی در بیماری های قلبی می تواند به عنوان یک درمان پیشگیری کننده موثر باشد.

این مطالعه کوچک از مقالات شناسایی شده در پایگاه‌های داده الکترونیکی مختلف، جنبه‌های جدیدی از فعالیت زیستی برخی محصولات زنبور عسل را توصیف می‌کند. گرده زنبورعسل، ژل رویال، زهرزنبور عسل، بره موم و نان زنبور عسل به عنوان محصولات طبیعی جالب برای پیشگیری و درمان بیماری های قلبی عروقی رایج هستند.

استفاده از محصولات زنبورعسل تاریخچه طولانی و گسترده ای دارد. زنبوردرمانی در شیوه های طب سنتی چینی، مصری، روسی، کره ای و یونانی شرح داده شده است و قدمت آن به زمان جالینوس و بقراط باز می گردد. استفاده از آنها در متون دینی مانند انجیل و قرآن نیز اشاره شده است.

بشر در طول تاریخ طیف وسیعی از کاربردها را برای محصولات زنبور عسل پیدا کرده است. به عنوان مثال از عسل برای غذا و نذورات مذهبی، بره موم به عنوان چسب، گرده برای پرورش گیاهان و سایر کارهای کشاورزی و موم زنبور عسل در ریخته گری فلزات و ساخت سلاح های آتش زا استفاده می شد.

اخیراً مشخص شده است که زنبوردرمانی و بیماری های قلبی عروقی مانند آترواسکلروز، فشار خون بالا، آسیب ایسکمی-پرفیوژن مجدد و انفارکتوس میوکارد فواید دارند. این یک یافته بسیار مهم است، زیرا انفارکتوس میوکارد یک علت اصلی مرگ و ناتوانی در سراسر جهان است و اغلب ممکن است اولین تظاهرات بیماری عروق کرونر باشد. همچنین ممکن است به طور مکرر در بیماران مبتلا به بیماری ثابت رخ دهد.

احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی توسط عوامل خطر برون‌زا و درون‌زا، مانند بیش فعال شدن پلاکت‌های خون، کلسترول بالا، استرس اکسیداتیو و چاقی به شدت افزایش می‌یابد. با این حال، تعدادی از اجزای رژیم غذایی، مانند اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه و فیتواسترول ها، ممکن است نقش محافظتی ایفا کنند. علاوه بر این، ترکیبات فنلی نیز می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهند. به طور خاص، مصرف ترکیبات فنلی، به ویژه فلاونوئیدها، رابطه معکوس با مرگ و میر مرتبط با بیماری های قلبی عروقی دارد.

زنبوردرمانی در بیماری قلبی،  ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را از طریق فعالیت آنتی اکسیدانی و خواص ضد پلاکتی این روش درمانی کاهش بدهد. به عنوان مثال، عسل به دلیل محتوای شیمیایی، به ویژه ترکیبات فنلی آن، از جمله کریزین، کورستین، لوتئولین و پینوسمبرین که دارای خواص ضد پلاکتی، آنتی اکسیدانی و ضد التهابی هستند، دارای طیف وسیعی از خواص محافظت کننده از قلب است. اینها هم در آزمایشگاه و هم در آزمایش‌های حیوانی مشاهده شده‌اند، اما تنها یک مطالعه در داخل بدن در مدل انسانی انجام شده است. این کار بر روی افراد سالم انجام شد.

در همین حال، اثرات عسل و اجزای فعال کلیدی آن بر بیماری های قلبی عروقی به طور گسترده مشخص و در جاهای دیگر توضیح داده شده است. علاوه بر این، مشخص نیست که آیا ترکیبات فنلی خالص جدا شده از عسل برای پیشگیری و درمان بیماری های قلبی عروقی موثرتر از خود عسل هستند یا خیر.

برخی از نویسندگان عسل را دارای اثرات نامطلوب بر سیستم قلبی عروقی توصیف می کنند. به عنوان مثال، این اثرات شامل افت فشار خون، برادی کاردی و انفارکتوس میوکارد است.

این بررسی کوچک جنبه‌های جدیدی از زیست‌فعالیت برخی دیگر از محصولات زنبور عسل را توصیف می‌کند. گرده زنبور عسل، ژل رویال، زهر زنبور عسل، بره موم و نان زنبور عسل و استفاده بالقوه از آنها به عنوان عناصر موثر در زنبوردرمانی در بیماری های قلبی  برای پیشگیری و درمان بیماری های قلبی عروقی رایج است.

به نظر می رسد هم عسل و هم سایر محصولات زنبور عسل دارای پتانسیل محافظت از قلب هستند. متاسفانه در حالی که این پتانسیل هم در شرایط آزمایشگاهی و هم در مدل های حیوانی و انسانی مشاهده شده است. تنها چند مطالعه در مدل انسانی انجام شده است. علاوه بر این، هنوز هیچ شواهد بالینی مشخصی برای اثربخشی یا ایمنی درمان‌های زنبورعسل وجود ندارد و هیچ توصیه‌ای در مورد دوزهای مؤثر یا ایمن زنبوردرمانی در بیماری های قلبی برای پیشگیری و درمان آن وجود ندارد.

علاوه بر این، مطالعات بررسی شده انواع مختلفی از روش های زنبوردرمانی در بیماری های قلبی را به کار گرفتند که برخی از آنها دارای ترکیبات ناشناخته بودند.

این بررسی، مکانیسم‌های محافظت از قلب ترکیبات موجود در محصولات زنبور عسل را روشن می‌کند. در حالی که این مکانیسم ها پیچیده هستند و به طور کلی ناشناخته باقی می مانند، اما ترکیبات فنلی به طور خاص ممکن است نقش مهمی در این مکانیسم ها ایفا کنند.
به عنوان مثال، ترکیبات فنلی بره موم ممکن است گونه های فعال اکسیژن و تولید اکسید نیتریک را کاهش دهد و هچنین فعالیت سیکلواکسیژناز و فسفولیپاز را. با این حال، مطالعات بیشتری برای روشن شدن مکانیسم عمل آنها مورد نیاز است.

توجه به این نکته مهم است، در حالی که هیچ اثر نامطلوبی در هیچ یک از افراد تحت درمان با محصولات زنبور عسل مشاهده نشد، اما، آنها پتانسیل ایجاد واکنش های آلرژیک را دارند. چنین واکنش هایی می تواند در سیستم قلبی عروقی رخ دهد و ممکن است به ایسکمی میوکارد منجر شود.

پیشنهاد می شود مقاله ” زنبوردرمانی و اختلالات عصبی ” را نیز مطالعه نمایید.